Eğer yeterli finansal kaynağınız ve zamanınız varsa koyun yetiştirmeyi düşünün. Koyun yetiştiriciliği işletmesi kurarken birçok mali konuyla ilgilenmeniz gerekir. Koyun maliyetleri, çit maliyetleri, gerekli yem masrafları, aşılama masrafları, veteriner kontrolleri masrafları ve taşıma masrafları gibi. Ayrıca yiyeceklerin stoklaması, kuzulama için barınak sağlanması ve kuru hava gibi birkaç gereksinim de hesaba katılmalıdır.
Koyun ırkları ve özellikleri
Yapağı koyun ırkları: Merinos, Ramboullet vb.
Etçi koyun ırkları: Kıvırcık, Karayaka, Hampshire, Southdown vb.
Sütçü koyun ırkları: Sakız, İvesi, Sardinya vb.
Kürk koyunları: Karagül
Çift amaçlı koyun ırkları ( hem yapağı hem et ): Corriedale, Columbia, Targhee vb.
Kombine verimli ırklar: Akkaraman, Morkaraman, Kıvırcık, Dağlıç, Romanov vb.
NASIL BAŞLANIR?
Öncelikle niçin koyun yetiştiriciliği yapmak istediğinizi belirleyin. Çünkü koyunlar yün, et, süt ve deri gibi birçok farklı sebep için yetiştirilebilir. Hal böyle olunca da birçok farklı koyun ırkı karşımıza çıkmakta. Ne yapacağınıza karar verirseniz hangi koyun ırkı ya da ırklarına yönelmeniz gerektiğine daha sağlıklı karar verebilirsiniz. Koyun yetiştiriciliği için yeterli zaman, maddi kaynaklar ve uygun otlağınızın olması gerekmektedir. Deneyiminiz olmadığını varsayıyoruz, çünkü koyun yetiştiriciliğinde deneyimli birisi bu satırları da okuyor olmazdı sanırız.
Şayet yeteri kadar maddi kaynağınız ve zamanınız varsa koyun yetiştiriciliğini düşünebilirsiniz demiştik. Koyun yetiştiriciliği çok sayıda mali kalemle ilgilenmenizi gerektiren bir iş dalıdır. Koyun maliyetleri başta olmak üzere ağıl, yem, aşı, kuzulama için barınak, yem stok deposu, veteriner hekim kontrolleri ve nakliye gibi birçok farklı kalemden meydana gelen lojistik maliyetleri söz konusudur.
Varsayalım ki ırkımızı belirledik ve bu doğrultuda planlamamızı hazırlayacağız. İkinci aşamada kaç adet koyun ile bu işe başlayacağınıza karar verin. Koyun yetiştiriciliğini yapmaya karar verdiğiniz bölgenin arazi durumu ve arazinin verimi de yetiştirmek istediğiniz koyun sayısını belirlemenizde önemlidir. Koyunlardan elde etmek istediğiniz kazanç planlaması için pazar fiyatlarını iyi şekilde araştırmalı ve analiz etmelisiniz. Genel olarak küçük ölçekli olarak bu işe girildiğinde kazanç elde etmek de bir o kadar zordur. Planladığınız bölgenin iklim koşulları da hayati derecede önem arz eden konulardan bir diğeridir. Özellikle sert iklim koşullarının yıl içerisinde ne kadar hakim olduğu, ilave yem ve barınak masraflarına etki eder.
Koyunlar için elverişli bir ortam hazırlamalısınız.Ormanlarda ve orman içinde bulunan yaylak, otlak ve kışlaklar üzerinde hayvan otlatılması konusunda usul ve esaslar hakkındaki yönetmelikte “Islahı yapılmamış meralarda hektar başına en fazla 10 adet koyun otlatılabilir.” şeklinde belirtilmiştir. Verimli otlaklarda ve mutlaka çitle çevrili alanlarda otlatılmalıdır. Diğer hayvanların olası saldırılarından korunmalarını sağlauabilmek için uygun yükseklikte çitle çevrilmelidir. İklim koşulları doğrultusunda bir barınak hazırlanmalıdır.
Sertifikalı bir üreticiden seçtiğiniz ırkları sipariş edin. Koyunlarınızı bilinen bir üreticiden satın alın. Koyun yetiştiriciliği üzerine kurulan dernekler ya da birliklerden küçükbaş üreticileri bulmanız konusunda yardım alabilirsiniz. İnternet üzerinden de araştırmalarınızı yapabilirsiniz ya da bizle iletişime geçebilirsiniz. Koyunlarınızı barınaklarına getirin. Eğer koyunlar size teslim edilemeyecek ve siz kendi imkanlarınız ile getirecekseniz güvenli ulaşımlarını sağlamalısınız. Bunun için koyun römorku kiralayabilir ya da satın alabilirsiniz. Farklı bölgelerdeki koyun çiftliklerine gitmeniz gerekiyorsa öncelikli tercihleriniz size en yakın koyun üreticileri olmalıdır.
Su her zaman temiz olmalıdır. Çok sayıda koyunun tek seferde rahatça ulaşabileceği uzun yalaklar vasıtasıyla su tedariki sağlamalısınız. Su günlük olarak değiştirilmelidir. Suyun değiştirilip değiştirilmediği düzenli olarak kontrol edilmelidir. Suyun düzenli olarak değiştirilmediği durumlarda koyunlarda hastalık olabilir.
Koyunlarınızı düzenli olarak taramalı ve yıkamalısınız. Düzenli olarak yapılan tımarlama sonucunda temiz, sağlıklı ve gösterişli bir yüne ulaşabilirsiniz.