Kurban Bayramı’nın ilk üç gününde her akıllı ve buluğ çağına ermiş, zengin sayılabilecek mal varlığına sahip Müslüman’a vacip olarak belirlenen bir ibadet olan kurban kesimi, Kuranı Kerim’in işareti, hadisi şeriflerin beyanı ile müminlerden istenen bir ibadettir. Bu kişilerin akıllı ve buluğ çağına gelmiş olmalarının yanı sıra hür olmaları ve yolcu olmamaları gerekiyor. Kurban kesimi sayesinde maddi durumu olmayan insanlara yardım etmek çok daha kolay olmakta ve Allah’a yaklaşmayı sağlayan bir ibadet bu sayede yerine getiriliyor. Asırladır devam eden kurban ibadeti için kişinin zaruri ihtiyaçlarının ve borcunun dışında 80.18 gram altın veya bunun değerinde para ve mala sahip olması İslamiyet’e uygun zenginlik ölçütü olarak kabul edilmektedir.

Kurban Kesimine Uygun Hayvanlar

Kurban ibadeti eti yenmesi dinen caiz olarak gösterilen her hayvan için geçerli olmamaktadır. Bu hayvanlar bazı kategorilere ayrılmakta ve uygun özelliklere sahip olmaları halinde kurban ibadeti için kullanılmaktadır. Koyun, keçi gibi küçükbaş hayvanlar ile sığır cinsinden olan büyükbaş hayvanlar kurban olarak kabul edilmekte, ayrıca deve de kurban olarak kesilmesi caiz olan hayvanlar arasında yer almaktadır. 5 yaşını doldurmuş deve, 2 yaşını doldurmuş sığır ve manda, 1 yaşını doldurmuş koyun ve keçi kurbanlık için hazır olmakta ve yaş olarak uygun olmasına rağmen süt dişlerini dökmeyen hayvanların da kurban olarak kullanılması uygun olmaktadır. Ayrıca geyik gibi etinin yenmesi uygun olan yaban hayvanları ile horoz, tavuk, kaz gibi ehli hayvanların kurban olarak kesilmesi uygun olmamaktadır. Koyun ve keçi sadece bir kişi tarafından kesilmesi uygun olan kurbanlık hayvan olurken sığır, manda ve deve maksimum 7 kişi tarafından ortaklaşa kesilebilmekte ve aralarındaki pay tartılar yardımıyla eşit şekilde dağıtılmalıdır.

Kurbanlık Kesimi Ne Zaman Olmalı?

Müslümanlara vacip olarak belirtilen ve kurban ibadetini yerine getirmek isteyen kişiler, bu ibadeti Kurban Bayramı’nın birinci günündeki bayram namazından itibaren üçüncü günü güneşin batışına kadar gerçekleştirebilmektedir. Bayram namazı kılınmayan bir bölgede yaşayan Müslümanlar ise sabah namazı saatinden sonra kurban kesimini yapabilmektedir. Bu süre zarfında gece ya da gündüz kurban kesimi için bir şart bulunmamakta; ancak gündüz kesiminin yapılması daha sağlıklı kesim olacağı kanaati nedeniyle tavsiye edilmektedir.

Kurbanlık Kesimi Hakkında

İslamiyet’e göre hayvan kesiminde dikkat edilmesi gereken öncelikli husus kesime başlamadan besmele çekmektir. Hem kurbanlık hayvanlarda hem de normal kesimde helal kesimin şartı olan besmele çekmek, kasıtlı olarak söylenmediği takdirde hayvanın etini haram kılmakta, bilinçsizce unutulması durumunda ise etin yenilmesine izin vermektedir. Kurban kesimine uygun olarak belirlenen hayvanların ateşli bir hastalığının veya gebe olması, kulak küpesinin bulunması, gözlerinden birinin ya da ikisinin de kör olması, kulaklarının veya kuyruğunun tamamının kesilmiş olması, dişlerinin büyük bir kısmının dökülmüş olması gibi durumlarda kesilmemesi sağlık açısından önemli olmaktadır. Bu hususların bulunmadığı ve kesime uygun olan kurbanı, sahibinin kesmesi, sahibinin yapamaması halinde ise işi bilen bir Müslüman’ın gerçekleştirmesi gerekmektedir. Hem sahibinin hem de kesen kişinin “Bismillahi -Allahu Ekber” demesinin ardından “inne salâtî ve nüsükî ve mahyâye ve memâtî lillahi rabbi’l-âlemîne la şerîke leh denmesi gerekiyor. Ayrıca kurban edilecek hayvana acı çektirmemek ve eziyet vermemek için özenli davranmak ve hızlı davranmak ve keskin bıçak kullanarak hayvanın daha az ıstırap çekmesini sağlamak gerekmektedir. Kesim alanında hayvanların birbirini görecek şekilde yan yana durmaması için hassas davranmak ve çevre temizliğini sağlayarak kesim işlemini tamamlamak kurban ibadetini yerine getirmek isteyen her müminin sorumlulukları arasında yer almaktadır.